Projekt

StartProjekt

Prof. Jan Dumański & Prof. Arkadiusz Piotrowski


MAB_logo.png

Międzynarodowa Agenda Badawcza (MAB) – Laboratorium Medycyny 3P (ang. Preventive, Personalized, Precision) to wspólna specjalistyczna jednostka badawcza Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu w Uppsali w Szwecji.

Celem projektu realizowanego w Laboratorium Medycyny 3P są badania nad anomaliami genetycznymi nabytymi w ciągu życia jako czynnikami ryzyka nowotworów i innych chorób. Naukowcy zajmują się przede wszystkim badaniami nad rozwojem raka piersi u kobiet, raka prostaty u mężczyzn, raka okrężnicy i pęcherza u obu płci, choroby Alzheimera u mężczyzn w związku z występującą u nich utratą chromosomu Y. Badania te mogą doprowadzić do znalezienia nowych biomarkerów ryzyka rozwoju raka oraz innych chorób.

W trakcie wieloetapowego procesu powstawania i rozwoju nowotworów genom ulega licznym mutacjom. Zmiany w genomie powstające w ciągu całego życia nazywane są mutacjami pozygotycznymi (ang. PZM – Postzygotic Mutations). Obejmują one szeroki zakres mutacji: od zmiany pojedynczego nukleotydu, przez rearanżacje strukturalne w chromosomach, aż po aberracje całych chromosomów. PZM są tak częste i powszechne, że prawdopodobnie w całym organizmie nie ma dwóch komórek, które byłyby identyczne pod względem genetycznym.

Jednym z głównych problemów badawczych analizowanych w naszej jednostce jest utrata chromosomu Y (and. LOY – Loss of Y Chromosome) zachodząca w krwinkach białych mężczyzn i przyczyniająca się do powstania wielu chorób, w tym nowotworowych, choroby Alzheimera czy miażdżycy. Badania skupiają się identyfikacji frakcji leukocytów, które poprzez utratę chromosomu Y przyczyniają się do rozwoju chorób skorelowanych z tą mutacją. Do tego celu sortujemy pojedyncze znakowane fluorescencyjnie komórki metodą cytometrii przepływowej (ang. FACS – Fluorescent Activated Cell Sorting). Ponadto skupiamy się także nad wpływem funkcjonalnym LOY na rozwój choroby poprzez badanie zmian w ekspresji RNA i białek pod wpływem LOY.

Projekt, którego celem jest kompleksowa analiza PZM wymaga pobrania próbek klinicznych według specjalnie dostosowanych do tego celu protokołów. Próbki pobierane są z guzów, węzłów chłonnych, odległych przerzutów, tkanek makroskopowo niezmienionych (tzw. zdrowych marginesów), a także krwi i skóry. Kolekcja Laboratorium Medycyny 3P jest prowadzona i zarządzana przez własną jednostkę biobankującą.






Tytuł projektu: „Badania nad anomaliami genetycznymi nabytymi w ciągu życia jako czynnikami ryzyka nowotworów i innych chorób”

Okres finansowania: 1.09.2018-31.12.2023

Liderzy: Prof. Jan Dumański, Prof. dr hab. Arkadiusz Piotrowski

Partner strategiczny: Uniwersytet w Uppsali

Kwota dofinansowania: 29 038 660 PLN

Sponsor: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej
w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020


Grupy badawcze